Farz İbadetler

Farz-ı Ayn; Bireysel olarak yapılması gereken farzlardır. Namaz, oruç vs.

Farz-ı Kifaye; Toplumdaki bireylerden birkaçının yapması sonucunda diğerlerinin üzerinden sorumluluğun kalktığı farzlardır. Cenaze namazı gibi.

Farz-ı Kat’i; Hadis veya ayet aracılığı ile açıkça belirtilmiş olup, inkar eden kişiyi dinden çıkarmaya, kafir olmaya yol açan farzlardır. Namaz, cihad gibi.

Farz-ı Zanni; Kesin olmasa dahi kesine yakın deliller taşıyan farzlardır.

Farz ibadetlerden ilki Allah’u Teala’nın birliğini ve Hz. Muhammed’in Allah’ın elçisi ve kulu olduğuna itaat etmektir. Bunu canı gönülden söylemeye ise Kelime-i Şehadet denir.

“Eşhedü enla İlahe İllallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhu ve Rasuluh.”

Anlamı ise : Ben şahitlik ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur. Ve yine şahitlik ederim ki Hz. Muhammed Allah’ın kulu ve elçisidir.

Farz ibadetlerden ikincisi ve İslam’ın direği olarak nitelendirilen ibadet Namazdır. Mükellef yani sorumluluk sahibi olacak yaşa gelmiş, akli dengesi yerinde olan, ergenliğe girmiş olan her Müslüman bireye namaz kılmak farz durumundadır. Günde 5 vakit olmak üzere toplam 40 rekattır. Sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı vakitlerinde kılınır. Allah’ın her türlü nimetine karşı yapılabilecek en büyük şükür namaz vasıtasıyla Allah’ın huzurunda secde etmektir.

Durumu olmayanların halinden anlamak, Allah’ın verdiklerine şükretmek amaçlı tutulan Ramazan orucu, farz ibadetlerin üçüncüsüdür. Oruç Kur’an-ı Kerim’ in tabiri ile siyah iplik beyaz iplikten ayrılabilen vakitten, akşam ezanına dek bir şeyler yiyip içmekten ve cinsel ilişkilerden uzak durmaktır. Kur’an-ı Kerim’de oruç hakkında şunlar yazılmaktadır: “Ey iman edenler! Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi sizin ümmetinize de farz kılınmıştır. Umulur ki korunursunuz.” Yine başka bir ayette “ Bir kişi, Ramazan ayının faziletlerine inanırsa ve ödüllerini umut ederek oruç tutar ise geçmişteki günahları bağışlanır” buyrulmaktadır.

Farz ibadetlerden birisi de Hacc ibadetidir. Hac dini bakımdan zengin olan Müslüman bireylerin sorumlu olduğu bir ibadettir. Doğru olan biçimde ihrama girmek, Arafat vakfesi ve Kabe’yi tavaf etmektir. Hem mal hem de bedenen yapılan ibadettir. Peygamberimizin bir hadisinde Hacc hakkında şöyle bahsedilmektedir “ Her kim Allah aşkı için hacceder ve daha sonrasında günah işlemez ise annesinden doğduğu gibi tertemiz olur.”

Farz ibadetlerin sonuncusu da zekâttır. Zekatın sözlük anlamı arınmak, temizlenmek ve artmak manalarına gelmektedir. İslam dininde belirlenen ve nisap miktarı denilen ölçüye göre zengin sayılabilecek olan Müslüman bireylerin yapması gereken ibadettir, yani mal ile yapılır. Nisap miktarına göre zengin sayılan Müslümanlar, her yıl paralarının veya mallarının 40ta 1ini yoksul bireylere vererek zekat ibadetlerini yerine getirmiş olurlar. İslam inancına göre zenginlerin vermek zorunda olduğu mal ve para asıl olarak yoksul kişilerin hakkıdır. Kur-an’ı Kerim’de zekat ibadeti hakkında şöyle buyrulmuştur “Namazınızı kılın, zekatınızı verin. Kendiniz için yaptığınız her şeyi Allah’ın katında göreceksiniz. Şüphesiz ki Allah yaptığınız her şeyi eksiksiz görür.”